Zabawy, ćwiczenia i gry dydaktyczne wspierające naukę czytania

 

            Umiejętność czytania jest niezbędna w życiu, umożliwia bowiem zdobywanie informacji, ułatwia porozumiewanie się oraz dostarcza rozrywki. Równolegle z opanowaniem przez dziecko techniki czytania należy rozwijać zdolność rozumienia czytanego tekstu.

           Do zrozumienia całości tekstu potrzebne jest logiczne powiązanie treści słów zawartych w poszczególnych zdaniach oraz powiązania treści zdań, stanowiących całość tekstu, w logiczną strukturę myślową.

            Czytanie wzbogaca sferę poznawczo – intelektualną człowieka i rozwija jego wartości moralno – społeczne.

            Przykłady zabaw, ćwiczeń i gier dydaktycznych wspierających naukę czytania, które mogą być wykorzystywane w pracy z dzieckiem w domu:

  1. Znajdź jak najwięcej – zadaniem dziecka jest wyszukanie jak największej ilości wyrazów w określonym czasie, np. przez 3 min.:

–        na podaną przez rodzica literę,

–        zakończonych na -ca, -wa itp.,

–        pięcioliterowych o określonej pierwszej i ostatniej literze, np.: w….r, k….o, ż….a,

–        zaczynających się lub kończących na daną sylabę,

–        zawierających w środku swej nazwy podaną głoskę,

            –     trzygłoskowych, czterogłoskowych,

–        zawierających samogłoskę: ę, ą, dwuznaki lub ó, rz, h.

  1. Zabawa „Piktogramy” – odkodowanie znaków  i wyrażanie za pomocą ruchu lub też sylab czy liter. Umawiamy się z dzieckiem, że np. trójkąt to podskok, koło to klaśnięcie, kwadrat – tupnięcie nogą, a kreska – wymach ramion w górę. Rysujemy ciąg w/w znaków w dowolnej kolejności, a dzieci odgadują co się pod nimi kryje wykonując te właśnie ruchy.
  1. Gra dydaktyczna „Co, gdzie?” – odczytywanie wyrazów, orientowanie się na płaszczyźnie (górny, dolny róg, strona prawa, lewa, nad, pod, obok…). dzieci kolejno odczytują określone wyrazy umieszczone w różnych polach na planszy.
  1. Gra „Kolejka samogłoskowa” – przygotowujemy pociąg z wagonikami wykonanymi z kopert oznaczonych samogłoskami. Dzieci wybierają dowolny obrazek, wyodrębniają pierwszą głoskę w nazwie obrazka i „ładują” do odpowiedniego wagonika.
  1. Zabawa „Pociąg wyrazowy” –  rodzic mówi wyraz, zadaniem dziecka jest podać wyraz na ostatnią głoskę wyrazu poprzedniego. Zabawa trwa dalej.
  1. Domino obrazkowe –  rozkładamy obrazki odwrotną stroną, dzieci kolejno odkrywają po 2 obrazki. Jeśli okaże się, że są to obrazki rozpoczynające się tą samą głoską, to uczestnik zabiera je i odkrywa 2 kolejne obrazki. Jeśli rozpoczynają się na inną głoskę, odwracamy je i pozostawiamy z innymi do odkrycia, a obrazki odkrywa inne dziecko. Wygrywa ten, kto zbierze najwięcej obrazków.
  1. Zabawa „Dodaj sylabę” –  Dziecko siedzi na dywanie, rodzic rzuca  piłkę dziecku  i mówi sylabę, a ono dopowiada sylabę tworząc wyraz. Następnie dziecko mówi sylabę, rzuca  piłkę do rodzica, on dopowiada sylabę, itd.
  1. Odczytywanie rebusów, rozwiązywanie krzyżówek.
  1. Tworzenie nowych wyrazów poprzez przestawianie liter.
  1. Wykonywanie ilustracji po wysłuchaniu lub obejrzeniu bajki.
  1. Imienne opowiadanie – zadaniem dziecka jest stworzenie opowiadania, którego

        kolejne zdania zaczynają się od liter, z których składa się jego imię.

  1. Plątanina – rodzic pisze dowolny, ale długi wyraz, np. , czarodziejka, Małgorzatka, Karolinka, Wielkanoc itp. Zadaniem dziecka lub dzieci jest napisanie jak największej liczby wyrazów powstałych z liter wchodzących w skład podanego wyrazu. Należy z góry ustalić zasady, np. tylko rzeczowniki

           Mam nadzieję, że podane wyżej ćwiczenia zostaną życzliwie przyjęte przez Państwa i mogą być wykorzystane w domu  jako rozrywka umysłowa, nietuzinkowa gimnastyka umysłu dla dzieci.

Mariola Gostyńska