Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały.

 

 

Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły

 
   

Rodzice mają najróżniejsze przekonania o swojej mocy i wpływie na zachowanie własnych dzieci. Większość z tych przekonań doprowadza rodziców do poczucia winy i frustracji, gdy ich dzieci nie zachowują się w taki sposób, jakiego oni oczekują. Te przekonania rodziców często używane w nakazie: «zrobisz tak, jak ci powiedziałam» są błędne. Dzieci zrobią dokładnie to, co będą chciały. «Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły?»

I. Aby zachęcić dziecko do współpracy:

1. Opisz, co widzisz lub przedstaw problem. Zamiast powiedzieć: «Cały dzień nie wyprowadziłeś psa. Nie zasługujesz na to, aby go mieć», powiedz: «Widzę, że pies chodzi nerwowo koło drzwi».

2. Udziel informacji.
Zamiast powiedzieć: «Ile razy muszę ci mówić, abyś zgasił światło po wyjściu z łazienki» powiedz: «Zostawiłeś światło w łazience».

3. Powiedz to jednym słowem. Zamiast powiedzieć: «Przyrzekałeś, zanim wzięliśmy psa, że będziesz go codziennie karmił», powiedz: «Marcin, pies».

4. Porozmawiaj o swoich uczuciach. Zamiast powiedzieć: «Jesteś niegrzeczny, zawsze przerywasz», powiedz: «Nie lubię, kiedy zaczynam mówić i nie mogę skończyć».

5. Napisz liścik. np. «Cicho! Mama odpoczywa»

II. Jak pomóc dzieciom, aby radziły sobie z własnymi uczuciami:

1. Słuchaj dziecka spokojnie i z uwagą.
2. Zaakceptuj jego uczucia słowami: «Och, mmmm, rozumiem» 
3. Zamiast zaprzeczać uczuciom, określ te uczucia (np. strata przyjaciela zawsze boli)
4. Zamień pragnienia dziecka w fantazję (Chciałabym mieć magiczną moc, aby wyczarować dla ciebie różne rzeczy«) (Wszystkie uczucia można zaakceptować. Pewne działania należy ograniczyć.
»Widzę jak jesteś zły na brata. Powiedz mu, co chcesz, słowami, nie pięściami«).

III. Zamiast karania:

1. Wyraź swoje uczucia nie atakując charakteru dziecka.
2. Określ swoje oczekiwania.
3. Wskaż dziecku jak może naprawić zło.
4. Zaproponuj wybór.
5. Przejmij inicjatywę.
6. Wspólnie rozwiąż problem.

IV. Zachęcanie do samodzielności:

1. Pozwól dziecku dokonać wyboru.
»Czy chcesz pozmywać czy iść do sklepu po zakupy?«

2. Okaż szacunek dla dziecięcych zmagań.
» To zadanie jest rzeczywiście bardzo skomplikowane«.

3. Nie zadawaj zbyt wielu pytań.
» Miło cię widzieć. Witaj w domu«.

4. Nie śpiesz się z dawaniem odpowiedzi.
» To ciekawe pytanie. Co o tym myślisz?«

5. Zachęć dziecko do korzystania z cudzych rozwiązań.
» Być może właściciel sklepu zoologicznego coś poradzi«.

6. Nie odbieraj nadziei.
» A więc myślisz o sprawdzeniu swoich umiejętności aktorskich! To dopiero będzie doświadczenie«.

V. Pochwały i samoocena:

Zamiast chwalić:

1. Opisz, co widzisz i co czujesz.
»Widzę zasłane łóżko, książki równo ułożone na półce. Przyjemnie wejść do takiego pokoju«.

2. Podsumuj godne pochwały zachowanie dziecka słowami:
»Od godziny uczysz się słówek. To się nazywa wytrwałość«. »Uprzątnąłeś pokój. To się nazywa porządek«. Unikaj natomiast pochwały, w której jest poprzednia słabość dziecka lub niepowodzenie. »Wyglądasz dzisiaj ładniej niż wczoraj« »A więc w końcu zagrałeś ten kawałek, tak jak powinieneś«

Dziecko zawsze łatwiej porozmawia z kimś, kto akceptuje jego uczucia, niż z kimś, kto zmusza go do wyjaśnień. Jednak język empatii nie jest naszą naturalną cechą, nie jest bowiem częścią naszego ojczystego języka. Aby móc z łatwością stosować ten nowy język akceptacji, musimy się go nauczyć i przyswoić sobie jego metody.
»Nie ma samolubnego dziecka. Jest tylko dziecko, które musi poznać radość płynącą z dzielenia się.«
»Nie ma leniwego dziecka. Jest tylko dziecko, któremu brakuje motywacji«.
»Nie ma niezdarnego dziecka. Jest tylko dziecko, które powinno ćwiczyć swoje ciało
i którego sposób poruszania się trzeba zaakceptować.«
W dzieciach– wszystkich bez wyjątku– należy podziwiać to, co najlepsze,
a ignorować lub inaczej ukierunkować to, co najgorsze. Kto podejmie to wyzwanie?

Źródło:
1. „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły?“ Adele Faber Elaine Mazlish Wydawnictwo „Media Rodzina of Poznań, Inc“ Poznań 1993
2. „Wychowanie skuteczne 10 przykazań dla rodziców“ Jaohn S. Leite J. Kip Parrish Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne Warszawa 1997

Wyszukała: A. Czechowska