Jak motywować dzieci do nauki

Rodzice zastanawiają się, w jaki sposób ich pociechy powinny się uczyć, by nauka dawała jak najlepsze efekty i była prawdziwą przyjemnością, a nie przykrym obowiązkiem.

Uczymy dziecko samodzielności.

Kiedy dziecko rozpoczyna naukę w szkole, myślimy przede wszystkim o tym, by odnosiło
w niej sukcesy, czuło się dobrze, akceptowało nauczycieli i znalazło przyjaciół wśród rówieśników. Nie oczekujemy wówczas, by było samodzielne i odpowiedzialne za swoje szkolne obowiązki. W pierwszych tygodniach nauki pomagamy więc dziecku w domowych zadaniach, razem z nim odrabiamy lekcje, razem się uczymy. Wspólnie pakujemy do plecaka książki i zeszyty na następny dzień.

Gdy jednak nasza pomoc trwa zbyt długo, stajemy się odpowiedzialni za wywiązywanie się dziecka ze szkolnych obowiązków, a ono czuje się z nich zwolnione, nie uczy się samodzielności.

Ten brak samodzielności utrudnia szkolną naukę, nie zachęca do koncentracji na zadaniach
i nie pozwala uwierzyć we własne siły. Spróbujmy więc stopniowo ograniczać pomoc, nie wyręczajmy dziecka we wszystkich zadaniach ze szkołą związanych, nie wykonujmy prac domowych za niego i zachęcajmy do samodzielnej pracy.

Próbujmy przyzwyczaić dziecko do samodzielnego odrabiania lekcji, ograniczając naszą pomoc do tych zadań, przez które dziecko nie będzie mogło przebrnąć samodzielnie. Pomoc nigdy nie powinna sprowadzać się do robienia prac za dziecko, ale z dzieckiem. Wyręczanie w szkolnych obowiązkach sprawi, że dziecko będzie myślało wyłącznie o tym, jak osiągnąć najwyższą ocenę najmniejszym wysiłkiem. Rozmawiajmy na temat szkolnych zadań
i konieczności bycia aktywnym na lekcjach. Przekonujmy  ucznia, że  własną aktywnością zdobywa wiedzę.

Doceniajmy wysiłki, a nie tylko efekty samodzielnej pracy, nagradzajmy najmniejsze sukcesy.  Dziecko uwierzy w siebie, bez obaw i lęków będzie próbowało pokonywać trudności, które ewentualnie się pojawią.
Dodawajmy dziecku pewności siebie. Podkreślajmy jego mocne strony. Wiara w siebie sprzyja większej aktywności.
Uczmy dziecko odpowiedzialności. Nie tylko tej szkolnej, ale i tej nie związanej ze szkołą. Odpowiedzialność jest sprzymierzeńcem aktywności.

Uczmy koncentracji. Wielu uczniów na początku szkolnej kariery ma problemy ze skupianiem uwagi na lekcji i koncentracją. Szkolne zadania wymagają większej systematyczności, konsekwencji i doprowadzania do końca rozpoczętych zadań. Nie wszystkie dzieci jeszcze to potrafią, niektóre muszą się dopiero wszystkiego nauczyć.

Pokażmy dziecku, że skupiona uwaga pomaga szybciej zapamiętywać. W czasie nauki nie pozwalajmy więc bawić się, oglądać telewizji, przeglądać czasopism itp.
• Zadbajmy o stałe miejsce pracy, te same godziny nauki. Im mniej zmian – tym mniej zakłóceń w pracy.
• Przed przystąpieniem do odrabiania lekcji poprośmy dziecko, by przygotowało się do nich. — Określmy czas pracy i czas odpoczynku, który nastąpi po zakończeniu pracy. Zbyt długie przesiadywanie przy biurku, nie sprzyja koncentracji na zadaniu. Dziecko wiąże odrabianie lekcji z przymusem siedzenia przy biurku, a nie z koniecznością koncentrowania się na zadaniu.
• Wytłumaczmy dziecku, że pytania i rozmowy podczas odrabiania lekcji, powinny dotyczyć wyłącznie tematów z lekcjami związanych. Wszystkie inne muszą zostać odłożone na później. Jeśli przewidujemy przerwy w czasie uczenia, wcześniej je z dzieckiem ustalmy.
• Pamiętajmy, że narastające zmęczenie zmniejsza koncentrację. Planujmy więc przerwy, zależnie od tego, ile czasu potrzebuje dziecko na pracę, jaka jest jego wytrzymałość
i odporność na zmęczenie.

W związku z tym, aby w mądry sposób pomóc dziecku w nauce, należy przede wszystkim:

– znać potrzeby i problemy dziecka (rozmawiać o jego kłopotach, sukcesach i przyjaźniach szkolnych)

– cierpliwie wysłuchać dziecko, a następnie informować, co nam się nie podoba

 – konsekwentnie egzekwować jego obowiązki szkolne

– zwracać uwagę na solidne uczenie się, w tym na staranne prowadzenie zeszytów

– wspierać je, ale nie wyręczać w pracy

– podczas odrabiania zadań, służyć radą, wskazywać możliwości oraz sprawdzać efekty

– wdrażać do obowiązku odrabiania lekcji i uczenia się z lekcji na lekcję

– uczyć systematyczności

– doceniać każdy przejaw samodzielności

– pozostawać w stałym kontakcie z nauczycielami i działać zgodnie z ich zaleceniami

     Samodzielna nauka w domu jest ważnym elementem, ponieważ przygotowuje do samokształcenia, wyrabia nawyk poczucia obowiązku, uczy wykorzystania zdobytej wiedzy podczas zajęć przy odrabianiu pracy domowej.

 

Bibliografia:

G. W. Green – “Jak pomagać dziecku w nauce”,  Warszawa 1997

R. Pawłowska – „Poradnictwo pedagogiczne” , WSiP 1999

 

Opracowała: Agnieszka Czechowska