Dlaczego dzieci kłamią ?
Co to jest kłamstwo?
Już od najwcześniejszego okresu życia nasza pociecha wchodzi w różne kręgi społeczne np. rodzinne, podwórkowe itp., gdzie poznaje jakieś zasady i normy postępowania. Wśród licznych nakazów dziecko często słyszy: „nie kłam”. No, właśnie! A co to właściwie jest kłamstwo? Powszechnie uważa się, że jest to „sąd niezgodny z rzeczywistością, mówiony po to, aby wprowadzić kogoś w błąd”.
Nim dziecko zacznie samodzielnie decydować i uznawać powszechnie przyjęte normy moralne za własne, musi przejść okres przymusu. W tej fazie wszystkie normy moralne są narzucane przez dorosłych. Wszystko to, co dobre i złe dziecko przejmuje od opiekunów, którzy stanowią dla niego bezwzględny wzór do naśladowania. Dziecko nie wnika przy ocenie czyjegoś zachowania się w warunki i okoliczności zdarzenia oraz motywy, jakimi ktoś się kierował w danej sytuacji. Bierze pod uwagę jedynie to, czy dany sposób zachowania się jest zgodny czy niezgodny z regułą, czyli nakazem lub zakazem narzuconym mu przez dorosłych. W tym okresie życia zjawisku kłamstwa towarzyszy również tzw. odpowiedzialność obiektywna. Dla dziecka złe postępowanie łączy się z koniecznością poniesienia kary.
Dlaczego dziecko kłamie?
Podobnie, jak w życiu ludzi dorosłych, jedne kłamstwa dzieci mogą służyć unikaniu czegoś, pojawiają się one w sytuacji zagrożenia. Drugie pomagają w osiągnięciu czegoś, co dziecko pragnie zdobyć dla siebie. Wychowanie dziecka w prawdomówności wymaga spełnienia całego szeregu warunków. Przede wszystkim należy:
a) Dawać dzieciom przykład mówienia prawdy. Należy przy tym pamiętać, że dla dziecka prawda to prawda, a kłamstwo to kłamstwo. Nie rozumie ono żadnych wyjątków od obowiązującej reguły.
b) Budować stosunki z dzieckiem na zasadach wzajemnego zaufania.
c) Liczyć się z możliwością ulegania pokusie kłamstwa u dzieci.
d) Przewidywać momenty, w których może wystąpić pokusa kłamstwa.
e) Wzmacniać motywację prawdomówności, np. przez pochwałę mówienia prawdy przez dziecko.
f) Zwracać uwagę dziecka na szkodliwe następstwa kłamstwa, np. możliwość nazwania go przez innych kłamczuchą.
g) Eliminować z życia dziecka lęki i zagrożenia.
Wyszukała i przygotowała: M. Gostyńska
