Co należy wiedzieć o dysleksji ?
DYSLEKSJA
Trudności w czytaniu, często związane z trudnościami w pisaniu.
DYSGRAFIA
Brzydkie, czasem wręcz nieczytelne pismo.
DYSORTOGRAFIA
Rażące i nagminne popełnianie błędów ortograficznych
(trudności w opanowaniu zasad poprawnej pisowni).
Trudności w czytaniu i pisaniu, ujawniają się dopiero w szkole, ale już w okresie przedszkolnym można zauważyć objawy wskazujące na ryzyko dysleksji.
Są to:
Opóźniony rozwój ruchowy (dziecko słabo lub w ogóle nie raczkuje, późno zaczyna chodzić, ma osłabione napięcie mięśniowe i kłopoty z trzymaniem równowagi).
Opóźniony rozwój mowy oraz długo utrzymujące się wady wymowy.
Trudności z rozpoznawaniem rymów, zapamiętaniem nazw i ich sekwencji, np.: dni tygodnia, nazwy miesięcy, dłuższych poleceń, wierszy, piosenek, tabliczki mnożenia.
Trudności w odróżnianiu głosek podobnych fonetycznie (b-p, k-g, z-s, w-f, d-t), z wydzielaniem (analizą) sylab, głosek ze słów i ich syntezą oraz wykonywaniem operacji na głoskach, sylabach i cząstkach wyrazów.
Mała sprawność manualna (problemy w zapinaniu guzików, wiązaniu sznurowadeł, nawlekaniu korali, wycinaniu nożyczkami). Niechęć do rysowania, malowania, lepienia z plasteliny.
Słaba koordynacja wzrokowo-ruchowa.
Kłopoty w orientacji w czasie (odróżnianie pór roku, dnia, godziny) i przestrzeni (góra, dół, prawo, lewo, przód, tył, nad, pod).
Oburęczność (dziecko myli prawą i lewą rękę).
Trudności z układaniem puzzli, odtwarzaniem wzorów graficznych.
Nasilone trudności z opanowaniem poprawnej pisowni: długo utrzymujące się pismo zwierciadlane, mylenie liter podobnych pod względem kształtu (p-b-d-g, l-t-ł, mylenie liter odpowiadających głoskom zbliżonym fonetycznie, np.: z-s, d-t, częste opuszczanie liter, błędy ortograficzne i pismo fonetyczne, pomimo znajomości zasad pisowni.
Trudności w rysowaniu, układaniu obrazków według wzoru.
Jeśli Twoje dziecko ma kłopoty z czytaniem i pisaniem:
Nie traktuj go jako niezdolnego lub leniwego. Kochaj i akceptuj takim, jakie jest.
Nie wyśmiewaj jego błędów i nie krzycz na nie w nadziei, że to zmobilizuje je do pracy.
Nie łudź się, że samo z tego wyrośnie. Zaprowadź je do specjalisty. Poznaj metody pracy z dzieckiem.
Poinformuj nauczycieli o problemie dziecka.
Ćwicz z nim codziennie 15-20 minut, unikając zdenerwowania, napięcia, przymusu.
Nie odrabiaj za nie zadań domowych.
Chwal je często i nagradzaj nawet za drobne postępy.
Powtarzaj mu często, że w niego wierzysz i że na pewno mu się uda.
Wielu sławnych ludzi, np.: Albert Einstein, Hans Ch. Andersen, Winston Churchil było dysklektykami, a mimo to osiągnęli sukces.
Ćwiczenie czyni mistrza
Wielu dzieciom, które otrzymały pomoc specjalisty odpowiednio wcześnie i ćwiczyły systematycznie według zaleceń, udało się pokonać trudności, niekiedy nawet całkowicie.
Ważne, by pracę z dzieckiem rozpocząć jak najwcześniej i cały czas pod kierunkiem specjalisty uczestniczyć w terapii. Rodzice są doskonałymi i niezastąpionymi partnerami w terapii dysleksji.
Wystarczy ćwiczyć codziennie w domu, około pół godziny, aby już po miesiącu zauważyć pierwsze postępy. Po kilku miesiącach wydłużamy stopniowo czas ćwiczeń do jednej godziny, zmniejszając czas zajęć do dwóch – trzech tygodniowo.
Oprócz tego: Młodszym dzieciom dobrze jest tworzyć okazje do ćwiczenia palców i zabaw językowych. Sprawność manualną poprawia: rysowanie, malowanie, wycinanie, lepienie
z plasteliny, masy solnej, ugniatanie ciasta, nawlekanie koralików.
Koordynację ruchów i słuch wzmacnia wyklaskiwanie rytmu, przy równoczesnym tupaniu nogami w takt.
Czteroletnie dzieci można już uczyć wierszyków, piosenek, wyliczanek. Trzeba opowiadać i czytać im bajki oraz dużo z nimi rozmawiać.
Starszym dzieciom warto zaproponować ćwiczenia polegające na odwzorowywaniu różnych kształtów, od kropek i figur aż do liter.
Dobrym ćwiczeniem jest pisanie ze słuchu początkowo sylab, potem krótkich słów i coraz dłuższych wyrazów.
Można także rozkładać dłuższe wyrazy na sylaby i głoski, a potem ponownie je scalać, rozróżniać podobne litery, rysować figury o różnorodnych kształtach. We wspólnej pracy rodzice mogą korzystać z pomocy edukacyjnych: gier planszowych, układanek, loteryjek, domina sylabowo-wyrazowego.
W miarę robienia postępów ćwiczenia powinny być coraz bardziej skomplikowane, żeby ich rozwiązywanie dawało dziecku satysfakcję. Ważne, aby dziecko zachęcać i nie nudzić go.
Opracowała:
Magdalena Maćkowiak
